Örgütlerde İletişim Sorunlarının Saptanması ve Çözümü İçin Kullanılabilecek Teknikler Üzerine Bir İnceleme

Özet

Amaç - Örgütlerin iç ve dış çevreyle etkileşimleri iletişimle gerçekleşmekte, iletişim sisteminin örgütlerdeki işlevi insan bedenindeki sinir sisteminin işlevine benzemektedir. İletişim sistemindeki sorunlar da tıpkı sinir sistemindeki sorunlar gibi örgüt içindeki ve dışındaki uyaranların yetersiz ve/veya hatalı algılanıp karar merkezlerine iletilmesine ve bu verilerden hareketle hatalı karar ve eylemlerin ortaya çıkabilmesine yol açmaktadır. Bu nedenle sağlıklı işleyen bir iletişim sistemi örgütler için hayati önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, örgütlerde iletişimle ilgili sorunları saptamak, nedenlerini belirlemek ve çözüm seçenekleri üretmek için kullanılabilecek sorun çözme teknikleri hakkında bilgi vermektir. Yöntem - Araştırmada nitel analiz tekniği kullanılmıştır. Doküman analizi ile elde edilen verilerin değerlendirilmesinde nitel analiz tekniklerinden betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma kapsamında YÖK Ulusal Tez Merkezinde örgütsel iletişimle ilgili doktora tezleri taranmış, toplam 54 tezden içeriğinde iletişim sorunları ve çözüm yollarına yer verilen 15 tez incelenmiştir. Bulgular - İletişim sorunlarıyla ilgili çözüm yollarına yer verilen 15 doktora tezinden birinde müzakere tekniğine, diğer çalışmalarda iletişim yetkinliklerini artırma ile ilgili önerilere yer verildiği; örgütlerde iletişim sorunlarıyla ilgili sistematik sorun çözme tekniklerine yer verilmediği görülmüştür. Tartışma - Konuyla ilgili çalışmalarda örgütlerle ilgili iletişim sorunlarının çözümü için iletişim yetkinliklerinin artırılmasını içeren önerilerde bulunulduğu görülmektedir. Bu durum, nereden kaynaklandığı belirlenmeyen bir sorunun çözümü için çaba harcamak anlamına gelmektedir. Oysa her tür sorunda olduğu gibi iletişim sistemindeki sorunlarda da etkin bir çözüm için önce sorunun kaynağını belirlemek yani kök soruna ulaşmak ve soruna yol açan nedenleri belirlemek, en uygun çözüm seçeneklerini belirlemek gerekmektedir. Bu çalışmada örgütlerde iletişim sorunları ve etkin çözüm için sorun çözme sistematiği ve kullanılabilecek teknikler (5N-1K, Balık Kılçığı, Hata Ağacı ve Karar Ağacı) hakkında bilgi verilmektedir.