Mali Oranların İşletmelerin Etkinlikleri Üzerindeki Etkilerinin VZA Yöntemiyle Analizi: Bist Dokuma Giyim Eşyası Ve Deri Sektörü Üzerinde Bir Uygulama

Özet

Amaç – Çalışmayla, BİST’te Dokuma Giyim Eşyası ve Deri sektöründe işlem gören işletmelerin etkinliklerini ve bu etkinliği belirleyen mali oranların tespiti amaçlanmıştır. Yöntem – Bu çalışmayla, VZA yöntemlerinden CCR modeli ile BİST’te Dokuma Giyim Eşyası ve Deri sektöründe işlem gören 19 işletmenin 2017 yılı mali tablolarından elde edilen finansal veriler çerçevesinde söz konusu işletmelerin etkinlikleri ve bu etkinliği belirleyen mali oranlar araştırılmıştır. Bulgular – Analiz sonucunda CCR modeline göre 8 işletme etkin iken 11 işletmenin etkin olmadığı tespit edilmiştir. İşletmelerin etkinliğini daha çok belirleyen mali oranlara bakıldığında girdi olarak kullanılan değişkenlerden cari oran; çıktı olarak belirlenen mali oranlardan ise en fazla etkileyen oranın piyasa değeri/defter değeri oranı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca işletmelerin etkin hale gelebilmeleri için gerekli olan potansiyel iyileştirme oranları hesaplanmış ve gerekli önerilerde bulunulmuştur. Tartışma – Günümüzde rekabet ortamının yoğun olması etkinlik, performans ve verimlilik gibi kavramları ön plana çıkarmıştır. Yoğun rekabet işletmelerin kaynaklarını en verimli biçimde kullanmasını gerektirmiştir. Bu sebeple yapılan bu çalışmayla BİST’te Dokuma Giyim Eşyası ve Deri sektöründe işlem gören işletmeler rekabet ettikleri sektör içindeki performanslarını değerlendirebilecek ve etkinliklerini artırmak için çalışmada tespit edilen potansiyel iyileştirme oranlarından faydalanarak gelecek dönemlerdeki tahmini durum ve hedeflerine göre planlar geliştirebileceklerdir. Benzer yaklaşımla diğer sektörler de değerlendirilerek sektörler arası etkinlik mukayesesi yapılabilir, hem ekonomi hem de sektörlerin yaşam ömürleri açısından tahsis etkinliğine yönelik politikalar üretilebileceği gibi istihdam konusunda da fikir verici sonuçlar elde edilebilir.