Makyavelist Eğilimler ve İşlevsel Olmayan Denetim Davranışı Arasındaki İlişkide Kuralsızlık Davranışının Aracı Değişken Etkisi: Bağımsız Denetçiler Üzerinde Bir Araştırma

Özet

Amaç – Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki bağımsız denetçilerin Makyavelist eğilimlerinin ve kuralsızlık davranışlarının işlevsel olmayan denetim davranışları üzerindeki etkilerini ölçmektir. Yöntem – Nedensel karşılaştırmalı araştıma modelinin kullanıldığı bu araştırmanın uygulama bölümünde kullanılan veri seti 112 bağımsız denetçiden anket yöntemiyle sağlanmıştır. Katılımcılar basit tesadüfi örneklem seçimi ile belirlenmiştir. Veri seti ile tanımlayıcı istatistiksel analizler, doğrulayıcı faktör analizi, güvenirlik analizi ve regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Bulgular – Gerçekleştirilen analizler sonucunda Makyavelist eğilimlerin, işlevsel olmayan denetim davranışı ve kuralsızlık davranışı üzerinde; kuralsızlık davranışının da işlevsel olmayan denetim davranışı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bulgular ayrıca Makyavelist eğilimler ile işlevsel olmayan denetim davranışındaki ilişkide kuralsızlık davranışının tam aracı değişken etkisinin olduğunu ortaya koymaktadır. Tartışma – Bağımsız denetçilerin yaptıkları denetimin kalitesinin arttırılması için işlevsel olmayan denetim davranışına yönelmemeleri gerekmektedir. Bu açıdan bağımsız denetçilerin işlevsel olmayan denetim davranışına yönlendiren Makyavelist eğilimlerinin ve kuralsızlık davranışlarının temelinde yatan faktörlerin incelenmesi ve Kamu Gözetimi ve Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından gerekli düzenlemelerin yapılması önerilmektedir.